Doodziek met jonge kinderen

Begeleidingstraject voor gezinnen met jonge kinderen waarin binnenkort een ouder overlijdt.

Je hebt te horen gekregen dat je partner binnenkort doodgaat.

Een mix tussen paniek, verslagenheid, vechtlust en ongeloof valt over je heen. De survivalmodus schakelt in en vanuit die modus moet je – letterlijk én figuurlijk – zorgen voor je zieke partner én jullie kinderen. De periode die jullie nog samen hebben is kort, al weet niemand precies hoelang het nog duurt tot het echte afscheid, het sterven, zich aankondigt. Dingen die je altijd voor je uit hebt geschoven, moeten worden geregeld en snel ook. Hoe lang jullie nog hebben is niet bekend, maar wát jullie te doen hebben en waarover jullie te kiezen hebben wel.

  • Jullie zullen het je ouders moeten vertellen, je vrienden en… de kinderen.
  • Wat jullie nog kunnen doen om ‘herinneringen voor later’ te maken.
  • Wanneer de ‘uitvaartweek’ – de week tussen overlijden en uitvaart – aanbreekt, moeten er bizar veel besluiten genomen worden in weinig tijd.
  • De kinderen moeten hun aandeel kunnen hebben in de besluiten, meedenken, meedoen, meemaken…

Reisleiding

Je wilt dat iemand je vertelt wát, wáár en hoe je het moet regelen. Dat iemand de kinderen helpt in het begrijpen van het concept dood; dat hun vader of moeder doodgaat. Dat jullie in kleine stapjes meegenomen worden in de regelzaken en één persoon hebben voor al jullie vragen. Je zoekt iemand die de kinderen deze periode helpt te begrijpen en hun vragen te stellen, zodat ze zo goed mogelijk op hun niveau kunnen meedoen. Je wilt als het ware door een reisleider worden meegenomen door dit nieuwe land. Zelf keuzes maken, maar wel op basis van de nodige informatie.

Begeleiding

Wat kun je in dit traject verwachten?

Eens per 14 dagen hebben we een afspraak, om alles wat op jullie afkomt in goede banen te leiden.

Daarnaast ben ik tijdens kantoortijden via WhatsApp bereikbaar, zodat een korte vraag snel gesteld en beantwoord is.

Ik stem met je kind af, van welk materiaal dat ik bezit hij gebruik wil maken (speelgoed, boekjes, kleurplaten, etc). Dat mag je lenen, zodat je het (ook als ik naar huis ben) nog kunt gebruiken. Ik geef je uiteraard tips over het gebruik en de inzet.

Ik help bij het vastleggen van herinneringen voor later (zoals het schrijven van brieven voor je kinderen, een kort interview afnemen met je partner) Op die manier word je geholpen met datgene waar je partner het meest tegenop kijkt: dingen achterlaten ‘voor als je er niet meer bent’.

De kinderen voorbereiden op de uitvaart (en de taken die ze daarin kunnen vervullen). Van het maken van tekening (voor op de kist of in de kaart), tot het zingen van een liedje. Ik bereid voor [en doe mee als het nodig is].

De uitvaartwensen vastleggen. Hoe meer er vaststaat, hoe meer ruimte je in de uitvaartweek zelf hebt.

Samen kijken we naar wie uit je eigen netwerk jou kan bijstaan, zodat je niet alles in je eentje hoeft te fixen!

Als je wilt kan ik school/kinderdagverblijf en/of BSO informeren. Leerkracht en directie hebben protocollen waarvanuit ze dingen willen weten. Die regeldingen kan ik je uit handen nemen. Geef ik ze meteen nog wat extra tips over rouw in de klas.

Wie ben ik

Wie levert deze zorg?

Mijn naam is Richard Hattink, rouwpedagoog en oprichter van Kenniscentrum ToThePoint. Op dit moment verzorg ik ook nog uitvaarten voor gezinnen in jullie situatie, maar dat wordt langzamerhand afgebouwd om me nóg meer op de begeleiding van kinderen in deze periode te kunnen richten.

Sinds 1998 ben ik werkzaam in de uitvaartbranche, waardoor ik exact weet wat er allemaal precies komt kijken bij de organisatie van een uitvaart en weet welke keuzes er (vaak al vooraf) te maken zijn. Na het behalen van mijn Pabo-diploma heb ik de master Ecologische Pedagogiek gedaan waarin ik afstudeerde op kinderen die een ouder verliezen. Ik heb zo’n 15 jaar in het voortgezet speciaal onderwijs en het HBO-onderwijs gewerkt, maar het werken met kinderen die een ouder verliezen is waar mijn hart écht ligt. In 2015 ontwikkelde ik daarom uitvaartspeelgoed om de dood met kinderen bespreekbaar te kunnen maken.

Inmiddels geef ik in binnen- en buitenland lezingen en trainingen over het inzetten van uitvaartspeelgoed en hoe kinderen actief onderdeel te laten zijn, van deze intense periode. Het belangrijkste van mijn werk is zorgen dat kinderen betrokken worden bij alles wat te maken heeft met doodgaan en de uitvaartweek.

Ik heb de kennis, de ervaring en de middelen om jullie gezin hand in hand te begeleiden de aankomende, turbulente periode. Ik weet wat jullie te wachten staat en hoe de kinderen hierbij aan kunnen sluiten.

Wil je weten of ik de juiste persoon ben om jullie als gezin te begeleiden? Nodig me uit voor een vrijblijvende kennismaking.

Kleurplaten

 

“Er over praten”, dat is vooral iets voor volwassenen. Hoewel kinderen behoefte hebben aan een uitleg, ‘verwerken’ zij voornamelijk spelenderwijs. Daarom zijn speelgoed, boekjes of kleurplaten over dit onderwerp zo ontzettend belangrijk. De kleurplaten kun je hier downloaden.

Boekentips

.

Lieve Oma Pluis – Dick Bruna

Als ouder is het je grootste wens om je kind te beschermen en te steunen, zelfs wanneer ze door moeilijke tijden gaan. Het boek “Lieve Oma Pluis” is speciaal gemaakt voor peuters vanaf 1 jaar om hen te helpen omgaan met het verlies van een geliefde. 

Dit verhaal, verteld in eenvoudige woorden, gaat over het overlijden van een oma. Met bekende personages en makkelijke taal is het voor je kleintje makkelijker om gevoelens te uiten en vragen te stellen over dit lastige onderwerp. De kleurrijke illustraties bieden troost en maken het verhaal begrijpelijk, zelfs voor de allerkleinsten.

Door “Lieve Oma Pluis” te lezen, creëer je een veilige ruimte waar je kind kan leren dat verdriet normaal is en rouwen bij het leven hoort. Dit boekje kan helpen bij het bespreken van verlies, het koesteren van mooie herinneringen en biedt troost voor zowel je kind als voor jou in deze moeilijke tijd.

Samen dit boekje lezen zorgt voor een moment van verbondenheid en begrip, wat van onschatbare waarde is voor je kind. “Lieve Oma Pluis” is niet zomaar een verhaal, maar een steuntje in de rug – een manier om je kind te laten begrijpen dat liefde blijft bestaan, zelfs als iemand er niet meer is.

Kikker en het vogeltje – Max Velthuijs

Als ouder is het belangrijk om uw kind te helpen begrijpen en omgaan met de emoties die horen bij verlies en rouw. Kikker en het vogeltje is een prachtig boekje dat speciaal is geschreven voor kinderen vanaf 3 jaar en zich richt op het thema afscheid nemen. In dit verhaal vindt Kikker, samen met zijn vriendjes, een dood vogeltje, en samen geven ze het vogeltje een liefdevol afscheid.

We raden dit boekje aan vanwege de eenvoudige en heldere taal, die perfect is afgestemd op jonge kinderen. De vertrouwde figuren, zoals Kikker en zijn vrienden, zorgen voor een gevoel van veiligheid en herkenning, wat essentieel is voor kinderen in deze leeftijdsgroep. De duidelijke en kleurrijke illustraties versterken de emoties van de personages, waardoor kinderen gemakkelijker kunnen begrijpen wat Kikker en zijn vriendjes doormaken.

Het verhaal biedt een waardevolle les over het omgaan met verlies, en laat zien dat verdriet en plezier vaak dicht bij elkaar liggen. Door het verhaal te volgen, leren kinderen dat het oké is om verdrietig te zijn, maar dat het ook goed is om mooie herinneringen te koesteren en verder te gaan met de steun van vrienden.

Daarnaast moedigt Kikker en het vogeltje kinderen aan om hun eigen gevoelens te uiten en te bespreken. Dit is een cruciaal onderdeel van hun emotionele ontwikkeling, omdat het hen helpt om te leren omgaan met complexe emoties op een gezonde manier. Het boekje creëert zo niet alleen een moment van troost, maar ook van verbinding tussen ouder en kind.

Kortom, Kikker en het vogeltje is een hartverwarmend en leerzaam boekje dat op een zachte manier belangrijke levenslessen overbrengt. Het is een boekje dat zowel kinderen als ouders zal aanspreken en ondersteunen in moeilijke tijden.

Het einde van Iemand – Floor Bal

De dood is een moeilijk, maar onvermijdelijk onderwerp dat vroeg of laat besproken moet worden met kinderen. Het einde van Iemand, geschreven door wetenschapsjournalist Floor Bal, biedt een waardevolle en toegankelijke manier om dit complexe onderwerp met jonge kinderen te bespreken. Dit boekje legt stap voor stap uit wat de dood inhoudt, van wat er met het lichaam gebeurt tot de betekenis van een uitvaart.

We raden dit boekje aan vanwege de heldere en begrijpelijke uitleg, die niet alleen verhelderend is voor kinderen, maar ook voor ouders. Het boekje is zorgvuldig samengesteld, met prachtige illustraties die de uitleg ondersteunen en het onderwerp op een respectvolle manier benaderen. Dit maakt het niet alleen informatief, maar ook troostend, omdat het helpt om de angsten en onzekerheden rondom de dood te verzachten.

Het einde van Iemand biedt praktische tips en handvatten voor het voeren van gesprekken over de dood, wat bijzonder waardevol is voor gezinnen die te maken hebben met verlies. De auteur slaagt erin om op een empathische en toegankelijke manier taboes te doorbreken, waardoor een open en eerlijke dialoog over de dood mogelijk wordt.

Daarnaast is dit boekje niet alleen een informatieve gids, maar ook een bron van troost. Het helpt kinderen om de dood beter te begrijpen en biedt ouders de tools om hen hierbij te begeleiden. Het is een liefdevolle en respectvolle benadering van een onderwerp dat vaak moeilijk te bespreken is, maar dat onmisbaar is voor het emotionele welzijn van zowel kinderen als volwassenen.

Kortom, Het einde van Iemand is een onmisbare gids voor iedereen die op een begrijpelijke en zorgzame manier wil kennismaken met het onvermijdelijke deel van het leven: de dood. Het biedt een veilige ruimte voor kinderen om vragen te stellen en gevoelens te delen, en helpt ouders om deze gesprekken op een open en liefdevolle manier te voeren.

Flux en de Steen – Eva van Asperen en Richard Hattink

Op een toegankelijke en liefdevolle wijze wordt de terminale ziekte en het sterven van een ouder beschreven voor kinderen. In het boekje tref je verder ideeën aan om herinneringen te creëren en uiting aan emoties te geven. Speltherapeut Eva en rouwpedagoog Richard hebben hun expertise gecombineerd om een waardevol hulpmiddel te maken voor gezinnen die geconfronteerd worden met deze moeilijke situatie. Ze bieden praktische tips en adviezen om kinderen te ondersteunen bij hun gevoelens, en moedigen open communicatie aan om het verwerkingsproces te vergemakkelijken.

Het boekje bevat ook creatieve activiteiten, zoals het maken van herinneringsdozen en het schrijven van brieven, die kinderen helpen hun emoties te uiten en een blijvende band met hun ouder te behouden. Door verhalen te delen en samen te werken aan deze projecten, kunnen families een gevoel van verbondenheid en troost vinden in een tijd van verlies.

Daarnaast worden ouders en verzorgers voorzien van handvatten om moeilijke gesprekken aan te gaan, en wordt er aandacht besteed aan de verschillende manieren waarop kinderen rouwen. Het boekje benadrukt het belang van geduld en begrip, en biedt steun aan volwassenen om hun rol als baken van stabiliteit en liefde te vervullen.

Met hun gezamenlijke kennis en ervaring hebben Eva en Richard een waardevolle bron gecreëerd die niet alleen helpt bij het navigeren door verdriet, maar ook bij het opbouwen van veerkracht en hoop voor de toekomst.

Dood – Nelleke Moot

Mooi informatief boekje waarin uitgebreid wordt ingegaan op diverse thema’s die passen bij het onderwerp ‘dood’. Er is aandacht voor o.a. wat is dood?, begraven en cremeren, omgaan met gemis, verwerkingsmogelijkheden en hoe dood is dood? Er wordt – middels herkenbare voorbeelden en begrijpelijke verhaaltjes – informatie gegeven waarbij alle denkwijzen over de dood (en alles wat ermee te maken heeft) open gehouden en gerespecteerd worden.Het boekje bevat ook interviews met experts uit verschillende vakgebieden, zoals rouwtherapeuten, geestelijken en wetenschappers, die hun inzichten delen over wat dood betekent in verschillende culturen en religies. Daarnaast zijn er praktische tips opgenomen voor mensen die worstelen met rouw en verlies, zoals ademhalingsoefeningen, rituelen en manieren om herinneringen levend te houden. Elk hoofdstuk wordt ondersteund door prachtige illustraties en foto’s die de tekst visueel versterken en de lezer helpen om de informatie beter te begrijpen en te verwerken. Het boekje is een waardevolle bron voor zowel volwassenen als kinderen die op zoek zijn naar antwoorden en troost in moeilijke tijden.

Als verdriet op bezoek komt – Eva Eland

Prachtig en toegankelijk prentenboek over verdriet en troost voor jong en oud.
Soms komt Verdriet onverwacht langs. Het volgt je en komt zo dichtbij dat je bijna geen adem meer kunt halen. Je kunt proberen het te verbergen. Maar het is net alsof je zelf Verdriet bent geworden. Probeer er niet bang voor te zijn: geef het een naam. En dan blijkt dat deze ongebruikelijke gast niet hoeft te zijn wat hij lijkt…
Een perfect boek om met kinderen te praten over emotiesen gevoelens. Het helpt hen te begrijpen dat verdriet een natuurlijk onderdeel van het leven is en dat het oké is om je soms verdrietig te voelen. De prachtige illustraties en eenvoudige tekst maken het een toegankelijk verhaal voor kinderen van alle leeftijden.

Ouders en leerkrachten kunnen dit boek gebruiken als een hulpmiddel om gesprekken over emoties te openen en kinderen te leren hoe ze met hun gevoelens kunnen omgaan. Het boek moedigt kinderen aan om hun verdriet te herkennen, te uiten en te omarmen, in plaats van het te negeren of te onderdrukken.

Door het verdriet een naam te geven, krijgen kinderen de mogelijkheid om hun gevoelens te personifiëren en erover te praten alsof het een vriend is die ze beter willen leren begrijpen. Dit kan helpen om de emotionele last lichter te maken en een gevoel van controle te bieden.

Overal en Ergens – Pimm van Hest

Met een vernieuwd gevoel van vrede en verbondenheid keert Yolanda terug naar huis. Ze weet nu dat haar zoektocht niet voor niets was. Ze heeft geleerd dat liefde nooit verloren gaat en dat de herinneringen aan haar moeder haar altijd zullen begeleiden. Yolanda besluit haar verhaal te delen met anderen, in de hoop dat het hen ook troost en kracht kan bieden in tijden van verlies. En zo blijft de liefde van haar moeder voortleven, in de verhalen en harten van iedereen die Yolanda ontmoet.

Sloep vaart verder – Lore Vonck

Sloep en Grote Boot zijn dikke vrienden. Samen varen ze over alle zeeën en rivieren. Tot Grote Boot plots tegen een groot rotsblok vaart en verdwijnt in het water. Sloep is verdrietig en verward. Hoe moet hij nu verder? Is het normaal wat hij denkt en voelt? Wat is er gebeurd? Waarom? Sloep en zijn vrienden gaan samen op tocht doorheen het onbekende rouwproces. Elke boot rouwt anders, voelt andere emoties, maar ze leren elkaar begrijpen. Ze helpen en ondersteunen elkaar wanneer een van hen het moeilijk krijgt. De vuurtorens aan de kustlijn tonen met hun grote licht de weg en geven hoop. Sloep vaart verder is een uniek verhaal over het rouwproces na een zelfdoding. Het toont hoe de schepen, ieder op hun eigen manier, omgaan met verlies en verdriet. Terwijl Sloep door de golven van emotie navigeert, ontmoet hij andere boten die ook hun eigen verlies hebben doorgemaakt. Elke ontmoeting brengt nieuwe inzichten en een dieper begrip van zijn eigen gevoelens.

Tijdens zijn tocht komt Sloep langs verschillende havens waar hij troost en wijsheid vindt. In de haven van Herinneringen leert hij dat het koesteren van mooie momenten kan helpen bij het helen van wonden. In de baai van Emoties begrijpt hij dat het oké is om verdrietig, boos of verward te zijn, en dat deze gevoelens deel uitmaken van het rouwproces.

Langzaam maar zeker ontdekt Sloep dat hij niet alleen is. De andere boten, elk met hun eigen verhaal, vormen een vloot van steun en begrip. Samen varen ze naar de horizon, waar nieuwe avonturen en hoop wachten.

“Sloep vaart verder” is een ontroerend en hoopvol verhaal dat de lezer meeneemt op een reis van rouw naar herstel. Het benadrukt het belang van gemeenschap, begrip en het vinden van licht in de donkerste tijden.

Dat is heel wat voor een kat – Judith Viorst

Dat is heel wat voor een kat’ is het ontroerende verhaal over poes Roetje, die dood is gegaan en begraven moet worden. Samen met zijn moeder verzint de hoofdpersoon tien dingen waarom Roetje zo’n fijne poes is geweest. Tien dingen, dat is heel wat voor een kat!De herinneringen aan Roetje brengen de familie dichter bij elkaar. Terwijl ze door oude foto’s bladeren en verhalen delen, vullen de kamer met gelach en tranen. Elke anekdote herinnert hen eraan hoe bijzonder Roetje was en hoe ze hun leven heeft verrijkt met haar aanwezigheid.

Van haar speelse sprongen naar de zonnigste plekjes in huis tot haar zachte gespin tijdens koude winteravonden, Roetje’s impact is onmiskenbaar. Haar liefde voor het jagen op papieren balletjes en haar nieuwsgierige neus die altijd in alles zat, zorgden voor eindeloze momenten van vreugde en verrassing.

Eén voor één worden de tien dingen genoteerd: haar onvermoeibare speelsheid, haar troostende aanwezigheid, haar grappige streken, haar zachte pootjes die altijd een aai vroegen, en nog veel meer. Elk punt op de lijst is een viering van haar leven en de liefde die ze gaf.

Bij het grafje van Roetje, omringd door bloemen en kleine herinneringen, nemen ze afscheid. Maar in hun harten leeft ze verder, want de liefde die ze heeft gegeven, is een blijvende schat die nooit zal verdwijnen.

Vrijblijvend kennismaken

Heb je vragen over dit traject, wil je weten of het vergoed kan worden vanuit de verzekering of wil je gewoon een afspraak maken voor een vrijblijvende kennismaking?

Wil je meer weten?

Laat een bericht achter en er wordt zo spoedig mogelijk op gereageerd.